Nie masz prawa jazdy a kierujesz samochodem? Twój sąsiad może powiadomić policję...

 fot. slaska.policja.gov.pl

Marcin Mongiałło
napisz do mnie ‹
moje inne artykuły ‹

Nie masz prawa jazdy a kierujesz samochodem? Twój sąsiad może powiadomić policję i ma do tego prawo. 60-letni mężczyzna odpowie za jazdę w stanie nietrzeźwości oraz za kierowanie pojazdem pomimo orzeczonego sądowego zakazu. Do policyjnej interwencji doszło dzięki obywatelskiemu zgłoszeniu.

28 kwietnia (sobota) zaniepokojony mieszkaniec powiadomił policjantów, że pod sklep na terenie gminy Pieniężno podjechał kierowca, który nie ma prawa jazdy. We wskazane miejsce oficer dyżurny wysłał patrol. Po dotarciu do 60-latka policjanci sprawdzili alkomatem jego stan trzeźwości. Okazało się, że mężczyzna miał ponad 1,6 promila alkoholu w organizmie. Funkcjonariusze ustalili również, że do 2021 r. ma on orzeczony sądowy zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów. Mężczyzna będzie przed wymiarem sprawiedliwości za czyny, których się dopuścił. 

Ponad 90 %zgłoszeń, które otrzymuje policja, to informacje o popełnionych lub domniemanych przestępstwach. Jeden z przykładów tego typu zachowania został opisany powyżej. Bywają także zgłoszenia dotyczące handu narkotykami, z jednoczesnym podaniem domniemanego sprawcy procederu. Często zgłoszenia obywatelskie dotyczą zachowania na drodze oraz prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości. Przykładowo dzwoni mieszkaniec i mówi, że tuż obok była impreza, wszyscy pijani, a po jej zakończeniu gospodarz postanowił odwieźć uczestników libacji do domu. 

Zgłoszenia obywatelskie to nie jedyna możliwość, którą daje obywatelom obecny stan prawny. Dużo dalej idącym środkiem jest tzw. ujęcie obywatelskie. Prawo do tego typu interwencji sankcjonują przepisy prawne Kodeksu postępowania karnego, którego art. 243 par. 1 wskazuje, że każdy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości.

Przykałdem tego typu zdarzenia była sytuacja, która miała miejsce w Piastowie pod Elblągiem w dniu 1 grudnia 2017 r. W taki sposób relacjonował ją kom. Jakub Sawicki z zespołu prasowego Komendy Miejskiej Policji w Elblągu:

Zdarzenie miało miejsce dzisiaj około godziny 2 w nocy w miejscowości Piastowo. Właściciel osobowego forda stracił kontrolę nad autem i wjechał do rowu. Zamknął samochód i poszedł szukać pomocy. Wrócił z synem, który miał mu pomóc go wyciągnąć. Jednak za kierownicą forda siedział już młody mężczyzna. Wcześniej wybił szybę i w ten sposób dostał się do środka. Na widok właściciela zaczął uciekać. Został jednak zatrzymany i przytrzymany do przyjazdu patrolu. Miał przy sobie skradzioną nawigację samochodową. Policjanci znaleźli przy nim także trzy woreczki z narkotykami. Włamywaczem okazał się 25-latek z Fromborka. Powiedział policjantom, że wszedł do samochodu, bo chciał pomóc poszkodowanym w kolizji. Wcześniej nie był karany. Grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

Prawo do ujęcia obywatelskiego przysługuje również wobec sprawcy wykroczenia. Na mocy art. 45 par. 3 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia jest dopuszczalne zatrzymanie obywatelskie w sprawie o każde wykroczenie, gdy sprawcę ujmuje się na gorącym uczynku lub w wyniku pościgu, przy czym legalność tego typu działania jest uzależniona dodatkowo od zaistnienia obawy ukrycia się sprawcy lub niemożności ustalenia jego tożsamości, a zatrzymanie powinno ograniczyć się do ujęcia sprawcy i niezwłocznego przekazania go policji. 

Zgodnie z przepisami ujęcia można dokonać, gdy podejrzewamy, że pojazdem kieruje osoba będąca pod wpływem alkoholu, której styl jazdy zagraża innym uczestnikom ruchu. Inną podstawą do ujęcia obywatelskiego może być sytuacja, gdy widzimy nietrzeźwą osobę siadającą za kierownicą, lub gdy miejsce to próbuje zająć osoba z sądowym zakazem prowadzenia pojazdów.

Policjanci przypominają, aby nie być obojętnym i reagować, gdy zachowanie kierowców budzi niepokój. Mamy wówczas prawo zadzwonić pod nr 997 lub 112, a funkjonariusze sprawdzą każdy taki sygnał.