Czterdzieści lat minęło... na ulicy Hetmańskiej

Ewa Bielińska
napisz do mnie ‹
moje inne artykuły ‹

Okolice ulicy Hetmańskiej odwiedzaliśmy już parokrotnie, dziś w końcu jesteśmy bezpośrednio na niej –  jednej z głównych ulic Elbląga, położonej przy drodze wojewódzkiej nr 504, w dzielnicy Śródmieście.

Ulica Hetmańska ma dziś status elbląskiego centrum handlowo-usługowego. Wiodąca wzdłuż czteropasmowej jezdni, poprzecinana szachownicą uliczek, urosła do rangi jednej z ważniejszych arterii miasta. Na jej krajobraz składają się powstałe w różnych okresach czasu budynki, z przewagą zabudowy powojennej i współczesnej. Znajdziemy tu sklepy, punkty usługowe, apteki oraz... banki, mnożące się na terenie naszego miasta odwrotnie proporcjonalnie do zarobków elblążan. Powstała onegdaj wśród mieszkańców koncepcja, by zmienić nazwę ulicy na Bankową, ale zachodzi w tym miejscu pytanie, czy akurat ta z ulic najbardziej zasługuje na to imię. Z obserwacji wynika, że o to zaszczytne (?) miano mogłoby się ubiegać jeszcze kilka.

Czy Bankowa czy Hetmańska, ulica ta jest z pewnością ważna. Obierając kurs południe-północ rozpoczyna się u zbiegu z ul. Czerniakowską, mija skrzyżowanie z al. Tysiąclecia, później Giermków, a kończy się na wysokości skrzyżowania z ul. 1 Maja. Jej szlak wytyczony został już w XIV wieku, a mieściła się w granicach ówczesnego Nowego Miasta. Historyczna nazwa odcinka od ul. Czerniakowskiej do al. Tysiąclecia to HolländerStrasse w tłumaczeniu ul. Pasłęcka. Fragment między al. Tysiąclecia a ul. Nitschmanna do 1945 roku nazywany był Szklaną Górą i ul. Nowomiejską Wałową.

W galerii zdjęć widzimy mały zestaw fotografii archiwalnych i współczesnych. Jak co tydzień, przedstawiamy porównanie wyglądu ulic w latach siedemdziesiątych i dziś. Na pierwszej z nich widzimy powstałe po roku 1945 budynki mieszkalne z pawilonami handlowo-usługowymi na parterze. Do jednego z nich, na wysokości ul. Janowskiej, przylega nieco wyższy obiekt, w którym obecnie mieści się siedziba komornika sądowego. Nie da się o nim powiedzieć nic ponad to, że czterdzieści lat temu był... tak samo brzydki jak dziś. Śmiało może pretendować do tytułu jednego z najbrzydszych budynków Elbląga. Na tej samej fotografii, na bliższym planie uwieczniona została stacja benzynowa CPN. Zmieniwszy nazwę i właściciela, stacja funkcjonuje do dziś.

Idąc dalej ulicą Hetmańską, miniemy jedną z nowszych konstrukcji – budynek mieszkalny z centrum handlowym „H15”, a dalej zabudowania powstałego w latach 90. i systematycznie rozbudowywanego pasażu handlowego. Po drugiej stronie natomiast przemknie nam blok mieszczący m.in. Bar Słoneczny i filię Biblioteki Elbląskiej.

Na drugim ze zdjęć z załączonej galerii widoczne jest wejście to słynnych „Delikatesów Elbląskich” - jednego z symboli powojennego Elbląga. Przez dziesiątki lat zaopatrywały one mieszkańców miasta we wszelkiego rodzaju artykuły spożywcze, przemysłowe, chemiczne. Był tu jedyny w mieście bar sklepowy, w którym wydawano alkohol. Dwa lata temu Delikatesy zniknęły z mapy miasta, a ich miejsce zajęły banki (oczywiście, że banki).

Kolejne zdjęcie, kolejna historia. Uchwycono tu kilka z nieistniejących już kamienic – z budowli widocznych po lewej stronie ulicy, dziś istnieje już tylko budynek przy wlocie na ul. Nitschmanna/Czerwonego Krzyża. Wychylający się zza niego wysoki gmach, kryty dachówką, dekadę temu został zburzony i zastąpiony nową konstrukcją o charakterze mieszkaniowo-usługowym. Wspomniana zabytkowa kamienica przy ulicy Czerwonego Krzyża mieści dziś Departament Kultury elbląskiego Urzędu Miejskiego oraz Centrum Obsługi Klientów ZKM. Wielu elblążan pamięta jednak istniejącą tam Przychodnię Zdrowia. Budynek ten pochodzi z początku XX wieku.

Na ostatnim zdjęciu widnieje dawny Rzemieślniczy Dom Towarowy, obecnie Centrum Odzieży Używanej, położone u styku ulic: Hetmańskiej i 1 Maja. Tu właśnie ulica Hetmańska kończy swój bieg. Dalej zaś przechodzi w ulicę 12 Lutego, o której również pisaliśmy w ramach naszego cyklu.

Zapraszamy czytelników elbląg.net do podzielenia się swoimi spostrzeżeniami i wspomnieniami dotyczącymi ul. Hetmańskiej. Czy pamiętacie któryś z nieistniejących już punktów na jej planie? Ciekawe jak zmieni ją kolejne czterdziestolecie...